So René, maybe you can fix this??

We zijn alweer een week verder. Een week vol nieuwe indrukken. We hebben hard gewerkt en leuke dingen gedaan.

Afgelopen weekend zijn we naar Kigali geweest, de hoofdstad van Rwanda. We gingen op jacht naar ‘technical supplies’. In Gitarama hadden we deze speurtocht ook al gedaan, maar daar bleek toch niet alles te vinden. Na een paar uur (!) ‘winkelen’, waren we volgeladen met slangenklemmen, stekkerdozen, 10 m snoer, stekkers, een koppelstuk voor een compresser, etc etc… In Rwanda wordt trouwens niet aan plastic zakken gedaan. Het is ook verboden om plastic zakken mee het land in te nemen. Je boodschappen krijg je dus in een papieren zak mee. Er ligt dan ook duidelijk minder plastic rotzooi op straat dan in andere landen wel eens het geval wil zijn.
In Kigali zijn we ook naar het Genocide Memorial Museum geweest. Niet heel gezellig, maar wel een must voor iedereen om een keer te zien als je in Rwanda bent. Een uitgebreid verslag van de gebeurtenissen. Inclusief verschrikkelijke foto’s en verhalen van ooggetuigen. Beelden van opgestapelde lijken en ernstig verwonde mensen. Er liggen etalages vol met schedels en kleding van mensen die afgeslacht zijn. Buiten zijn massagraven waar 250.000 mensen begraven liggen, die toen (alleen al) in Kigali zijn omgekomen. Ook hebben we het hotel van de film Hotel Rwanda bezocht. Het heet eigenlijk Hotel les milles collines, wat ‘de duizend heuvels’ betekent (Rwanda wordt ‘het land van duizend heuvels’ genoemd). Een prachtig en heel duur hotel. Even een kopje koffie gedronken hier, geen enkel teken van het drama dat zich heeft afgespeeld.
Het is echt onvoorstelbaar wat hier in Rwanda gebeurd is, komende maand nog maar 20 jaar geleden. Elke Rwandees heeft verschrikkelijke dingen gezien en heeft familieleden en/of vrienden verloren. Ondanks deze heftig getraumatiseerde mensen, wordt er niet over gesproken. Het is echt absoluut ‘not done’ om iemand te vragen of hij Hutu of Tutsi is. Toch is het wel erg aanwezig. Zo vertelde een lokale dokter, nadat hij een rond drentelende man had weggestuurd, dat hij het niet vertrouwd als iemand staat te gluren. Hij is bang dat hij staat te zoeken naar iemand van de andere stam om te komen vermoorden.

Maar… op naar leukere dingen. Gezellig gegeten met Piet, Jan en Anjo bij een restaurantje in Kigali. In het winkeltje van dit restaurant verkochten ze allerlei mzungu-spullen. Zelfs drop! Wel superduur natuurlijk, dus de verleiding toch maar kunnen weerstaan.

Voor Piet was deze lunch een zeldzaam vrije tijd momentje. Piet werkt met hart en ziel aan zijn ziekenhuis. Hij werkt elke dag van 7.00 uur ’s ochtends tot 22.00 ’s avonds. Hij doet duizenden operaties per jaar, en is daarbij ook nog de manager van het ziekenhuis. Bovendien besteedt hij veel tijd aan het zoeken van fondsen voor nieuwe apparatuur of dure behandelingen. (Bijvoorbeeld chemotherapie voor kindjes met retinoblastoom >> Google maar even… ) Echt bewonderenswaardig hoe hij het hier allemaal voor elkaar heeft en draaiende houdt. Allemaal om zijn patiënten de best mogelijke behandeling te geven.

Op zondag hebben we nog een berg beklommen met een aantal Rwandese dokters en TOA’s (soort gespecialiseerde oog-verpleegkundigen). Een schitterende wandeling door het gecultiveerde landschap en de ruwe natuur. Na een rivier over steken (iedereen kwam droog over, behalve… Suzanne) een pittige klim naar de top. Maar een prachtig uitzicht!

Maar naast al deze weekend-uitjes wordt er natuurlijk ook hard gewerkt. Zo heeft René een bipolaire diathermie gemaakt die Hansaplast-pleisters aan elkaar hing. En allerlei problemen met de visusprojector en een aantal spleetlampen opgelost. Veel van de problemen met alle apparatuur wordt veroorzaakt door de spanningswisselingen. De stroom is niet zoals in Nederland, netjes stabiel 220 Volt, maar het wisselt continu tussen 150 en 290 Volt. Met name als er te veel stroom door gaat, gaan de machines kapot. En dus is alles continu stuk. Na vele uren ploeteren heeft René een haat-liefde verhouding gekregen met de Autoclave (om instrumenten te steriliseren). Maar… hij functioneert weer! En ook een machine om water te destilleren ( dat heeft de Autoclave dan weer nodig) is met een paar bussen kit en stukjes fietsband weer gerepareerd!

Suzanne heeft ook genoeg te doen gevonden. In het General Hospital, naast de Eye clinic, is een spoedeisende hulp. Hier komen allerlei patiënten binnen met uiteenlopende ziektes. Reuze-interessant. Beetje jammer dat er nog niet echt vaart zit in het leren van Kinyarwanda. Maar genoeg te leren en te verbazen.
Daarnaast gaat ze, met een beetje hulp van Anjo, arts-onderzoeker, een retrospectief onderzoekje doen naar Mooren’s Ulcer (weer een Google-momentje). Dit is een ziekte die in de Westerse wereld heel zeldzaam is, maar in Afrika, China en India meer voorkomt. Maar er is weinig over bekend en niet veel onderzoek naar gedaan. Dus dat wordt statussen doorspitten in onleesbaar dokters-handschrift in een mix van Engels, Frans en Kinyarwanda… 

In de avonduren is hier bij het ziekenhuis niet zoveel te beleven. Piet vertelde dat er langs de weg struikrovers zitten en het gerucht gaat dat er een luipaard rondloopt!! Dus als het donker is, blijven we toch een beetje veilig binnen. Maar we vervelen ons heus niet! Het ietwat kaal ingerichte guesthouse kan wel wat kleur gebruiken. Dus bedachten Jan en René om van een oude microscoop een schemerlamp te maken. Met wat gezellige stofjes van de markt, maakt het helemaal sfeer! (zie foto’s)

Kortom; we vermaken ons prima! Vrijdag gaan we een kijkje nemen op een school voor blinde kinderen. En het weekend naar Lake Kivu. Even de Bilharzia negeren en lekker in een prachtig meer zwemmen.

Tot de volgende keer!